Ezagutza zientifikoa nola eraikitzen da

Ezagutza zientifikoa prozesu zorrotz eta sistematiko baten bidez eraikitzen da, behaketa, hipotesiaren formulazioa, esperimentuak eta emaitzak aztertzea. Prozesu hau metodo zientifikoa da eta inguruko hainbat arloetako zientzialariek erabiltzen dute gure inguruko mundua ikertzeko eta ulertzeko.

Metodo zientifikoa

Metodo zientifikoa ezagutzak ikertzeko eta eskuratzeko ikuspegi sistematikoa da. Hainbat pauso dakar, modu sekuentzial eta logiko batean jarraitzen direnak. Metodo zientifikoaren urrats nagusiak hauek dira:

1. Oharra: Zientzialariak bere interesa pizten duen fenomenoa edo arazoa behatzen du.
2. Hipotesiaren formulazioa: behaketan oinarrituta, zientzialariak hipotesi bat formulatzen du, hau da, behatutako fenomenoarentzako hipotesi bat edo aurretiazko azalpena da.
3. Esperimentazioa: Zientzialariak bere hipotesia probatzeko esperimentuak egiten ditu. Esperimentuak arretaz planifikatu eta kontrolatu behar dira emaitza fidagarriak lortzeko.
4. Emaitzak analisia: Zientzialariak esperimentuetan lortutako emaitzak aztertzen ditu eta bere hipotesia baieztatu edo ezeztatzen duten ala ez aztertzen du.
5. Ondorioa: Emaitzen analisian oinarrituta, zientzialariak ondorio batera iristen da eta etorkizuneko ikerketarako hipotesi berriak formulatu ditzake.
   

   Komunitate zientifikoko ekarpenak

   Ezagutza zientifikoa ez da zientzialari isolatu batek eraikita, komunitate zientifikoaren arabera. Zientzialariek beren emaitzak eta aurkikuntzak partekatzen dituzte argitalpen zientifikoen bidez, esaterako, aldizkari espezializatuetan artikuluak. Argitalpen hauek pareko berrikuspen prozesu batetik doaz, eta horietan, beste zientzialariek aurkeztutako emaitzen kalitatea eta baliozkotasuna ebaluatzen dituzte.

   Gainera, komunitate zientifikoak hitzaldiak, jardunaldiak eta bestelako ekitaldi zientifikoak ere baditu, non zientzialariek beren lana aurkeztu eta ikaskideekin ideiak trukatzeko. Informazio eta ezagutza trukaketa hori funtsezkoa da zientziaren aurrerapenarekin.

   Ezagutza zientifikoen mugak eta berrikuspena

   Ezagutza zientifikoa etengabe eboluzionatzen ari da eta denboran zehar berrikusi eta eguneratu daiteke. Aurkikuntza eta froga berriek lehendik dauden teoriak edo teoria berrien formulazioa berrikusi ditzakete. Ezagutza zientifikoa froga enpirikoetan oinarritzen da eta berrikusi eta kritika egin behar da.

   Garrantzitsua da jakintza zientifikoa ez dela absolutua eta behin betikoa. Beti dago behin-behinekoa eta alda daiteke froga berriak aurkitzen diren heinean. Ezagutza zientifikoaren ezaugarri hau fidagarria eta sendoa da, etengabe probatzen eta zalantzan jartzen ari denez.

   Ezagutza zientifikoaren aplikazioak

   Ezagutza zientifikoak hainbat aplikazio praktiko ditu gure gizartean. Teknologia berriak garatzeko erabiltzen da, gaixotasunaren sendabidea, ingurumena zaintzea, beste hainbat arlo artean. Ezagutza zientifikorik gabe, ez genuke gure inguruan ikusten ditugun aurrerapen eta hobekuntzarik izango.

   Beraz, ezinbestekoa da zientzia balioa eta laguntzea, gizateriaren aurrerapen eta garapenerako oinarria delako.